Startpagina

Vanaf nu kun je de jaarlijkse grote Windows 11-update installeren. Windows 11 24H2 kwam eerder al in het nieuws vanwege prestatieverbeteringen voor AMD Ryzen-processors, die Microsoft uiteindelijk ook beschikbaar maakte met een patch voor 23H2. Er zitten echter ook veel andere nieuwigheden en verbeteringen in 24H2, waarvan we de belangrijkste in deze review bekijken.

Windows 11 24H2 draait om AI, of toch niet?

Windows 11 24H2 is de eerste versie van Windows die de AI-functies van Copilot+ bevat. Laptops met een processor die daarvoor ondersteuning biedt, zijn al enkele maanden te koop, zoals die met een Qualcomm Snapdragon X-chip. Dergelijke apparaten werden al geleverd met een previewversie van 24H2 voorgeïnstalleerd. Een tweede reden daarvoor is dat de Prism-emulatielaag voor het draaien van x86-programma's op Arm-cpu's is verbeterd in 24H2, waar gebruikers van oudere Windows-pc's met een Arm-chip na de update ook van profiteren.

Voor gebruikers met een oudere pc is de update vanaf dinsdag 1 oktober beschikbaar als previewupdate. Om deze update te installeren, moet je de optie 'krijg de nieuwste updates zodra ze beschikbaar zijn' aanzetten en handmatig 'zoeken naar updates'. Microsoft hanteert zoals gebruikelijk een gefaseerde uitrol en zal vermoedelijk pas veel later ook pc's automatisch gaan updaten naar 24H2.

Alle AI-functies die lokaal draaien vereisen een pc die compatibel is met Copilot+. Dat betekent onder meer dat je processor een npu met een snelheid van minstens 40Tops moet hebben. Geen van deze functies, waaronder Studio Effects, Live Captions en Cocreator, is beschikbaar als je je oude pc zonder Copilot+ upgradet naar Windows 11 24H2. Hetzelfde geldt voor de uitgestelde Recall-functie. Die feature, een slim doorzoekbare tijdlijn van je pc-gebruik, komt na het toevoegen van extra veiligheidsmaatregelen pas in oktober beschikbaar voor wie een Copilot+-pc heeft en is ingeschreven als Windows Insider. Het is niet bekend wanneer ook niet-bètatesters de beschikking zullen krijgen over Recall.

Gebruikers van 'klassieke' pc's zonder krachtige npu krijgen met Windows 11 24H2 een nieuwe Copilot-app om Microsofts AI-chatbot te gebruiken. Voorheen was deze chatbot beschikbaar als een zijbalk, maar in 24H2 is het een volwaardige app met een vernieuwde interface. Ook een geschiedenis van eerder besproken onderwerpen maakt daar deel van uit. Het icoon van Copilot in de taakbalk gedraagt zich nu als dat van een normale app; je kunt hem op dezelfde manier losmaken.

Wi-Fi 7, versleutelde DNS en USB4 met 80Gbit/s

Windows 11 24H2 ondersteunt voor het eerst belangrijke nieuwe standaarden voor connectiviteit, namelijk Wi-Fi 7 en USB4. Wi-Fi 7 werd eerder gedeeltelijk ondersteund, maar enkele belangrijke nieuwe functies werkten nog niet. De belangrijkste daarvan is Multi-Link Operation, oftewel MLO, waarbij meerdere wifibanden gelijktijdig kunnen worden gebruikt.

Microsoft heeft daarnaast enkele tweaks doorgevoerd aan de wifi-instellingen. In de quicksettings, die je opent door in het systeemvak op het wifi-icoon te klikken, is nu een refreshknop toegevoegd. Daarmee kun je handmatig een nieuwe check van beschikbare netwerken forceren, handig als je bijvoorbeeld net de hotspot van je telefoon hebt geactiveerd. In de uitgebreide netwerkinstellingen is de optie om het wifiwachtwoord te tonen naar boven verplaatst en voorzien van een QR-code, zodat je zonder overtypen een nieuw apparaat met het netwerk kunt verbinden. Het getoonde venster heeft overigens nog steeds een Windows 8-achtig uiterlijk met een knalblauwe achtergrond; je vraagt je af waarom Microsoft dat niet meteen heeft aangepakt.

Verder biedt 24H2 ondersteuning voor het Discovery of Network-designated Resolvers-protocol, ofwel het DNR-protocol, aan gebruikers. Met DNR kan een versleutelde DNS-server via Https of TLS automatisch worden geconfigureerd. Tot nu toe moest dat handmatig worden geconfigureerd door onder meer een IP-adres in te voeren.

Daarnaast kun je in Windows 11 24H2 gebruikmaken van USB4 met symmetrische snelheden van 80Gbit/s. Dat is nog toekomstmuziek, want de eerste USB4 2.0-apparaten moeten nog uitkomen, maar daarvoor zul je zodra dat het geval is minstens versie 24H2 nodig hebben.

Toevoegingen aan Windows Verkenner

De nieuwe Windows-versie bevat ook enkele nieuwe toevoegingen aan de Verkenner. In de vorige grote update, 23H2, werd al ondersteuning voor het openen en uitpakken van onder meer rar-, 7z- en tarbestanden toegevoegd. Daarvoor ondersteunde Windows alleen zips. In 24H2 maakt Microsoft het ook mogelijk om bestanden en mappen in te pakken naar 7z- en tararchieven, inclusief opties om de gebruikte compressie aan te passen. Bovendien zou het openen van grote archiefbestanden in Windows 11 24H2 sneller moeten gaan dan voorheen.

De overige wijzigingen aan de Verkenner zijn kleine tweaks. De opties om te knippen, kopiëren en dergelijke bovenaan het contextmenu, dat je krijgt als je met de rechtermuisknop klikt, hebben nu een duidelijkere uitlijning en een tekstuele toelichting. Daarnaast is er in het hoofdscherm van de Verkenner een sectie voor (via OneDrive) gedeelde bestanden. De metadata van png-plaatjes kan nu worden getoond en aangepast, zoals je van jpg's gewend bent.

Op veler verzoek heeft Microsoft de functie teruggebracht om bestanden te drag-and-droppen naar een map die wordt genoemd in de adresbalk. Daarvoor sleep je simpelweg een bestand of map naar de betreffende vermelding. Overigens is deze functie al beschikbaar voor sommige 23H2-gebruikers na een patch eerder deze zomer, maar dat is niet groots aangekondigd. Pas in 24H2 zal deze feature voor alle gebruikers actief zijn.

Startmenu en taakbalk

De eerdergenoemde verbeteringen aan de wifiquicksettings maken deel uit van een grotere set vernieuwingen aan dit onderdeel van het OS. Microsoft heeft de code achter het snelle-instellingenpaneel geoptimaliseerd, waardoor het paneel nu snel werkt, ook net na het opstarten van je pc. Verder is het menu nu scrollbaar. De volgorde van de iconen, en dus ook welke zonder scrollen zichtbaar zijn, kun je wijzigen door simpelweg een van de iconen langer ingedrukt te houden en te slepen.

Als je een vpn gebruikt, kun je in Windows 11 24H2 met één klik verbinden in de quicksettings. Als je verder doorklikt, bijvoorbeeld om te kiezen uit meerdere vpn-verbindingen, is de interface versimpeld.

Een programma-icoon toevoegen aan de taakbalk kan nu weer door een app vanuit het startmenu ernaartoe te slepen. Die functionaliteit was verdwenen bij de vernieuwing van het startmenu in de eerste uitgave van Windows 11, waardoor dat tot nu toe via een rechtermuisklik moest.

Verbeteringen in Instellingen

Zoals in elke grote Windows-update heeft Microsoft weer een paar functies van het oude Configuratiescherm naar de Instellingen-app verplaatst. In Windows 11 24H2 zijn echter ook enkele compleet nieuwe functies te vinden in Instellingen.

De opvallendste daarvan is de Windows Protected Print Mode, waarin een printer niet langer een driver kan vereisen. De 'met Windows beveiligde afdrukmodus', zoals de functie in het Nederlands heet, gebruikt een universele printstack die de stokoude en bewezen kwetsbare printerspooler vervangt. Onder andere de Stuxnet-malware misbruikte gaten in de beveiliging van de Windows-printerspooler.

De WPP-modus is gebaseerd op het Internet Printing Protocol dat wordt ondersteund door alle Mopria-gecertificeerde printers. Onder andere Canon, HP, Brother en Epson maken deel uit van de Mopria Alliance en hebben geschikte printers beschikbaar. De functionaliteit via IPP varieert per model, en voor geavanceerde print- en scanfuncties moet je WPP alsnog uitschakelen en een ouderwetse printerdriver gebruiken. Voor nu is de Windows Protected Print Mode alleen beschikbaar door hem handmatig in te schakelen, maar dat kan in de toekomst veranderen.

In de eigenschappen van de microfoon kun je nu de optie 'Spraakfocus' inschakelen. Die vermindert achtergrondgeluiden en gebruikt daarvoor op een Copilot+-pc de npu. Voor pc's zonder npu gebruikt de functie de processor, wat tot een hoger energiegebruik kan leiden. Nieuw is dat je met 'Microfoontest' direct een sample kunt opnemen en daarbij kunt vergelijken tussen diverse audioverwerkingsmodi als je microfoon die aanbiedt.

Onder Systeem → Beeldscherm → Kleurbeheer zijn opties toegevoegd om kleurprofielen (icc of icm) toe te voegen en te beheren. Voorheen moest je dat nog via het oude Configuratiescherm doen.

Ook onder Systeem, bij Aan/uit, vind je de nieuwe modus voor Energiebesparing. Voorheen kon je die alleen inschakelen op een laptop met een accu, maar nu kun je de functie ook op een desktop gebruiken, via de schakelaar hier of de nieuwe toggle in de quicksettings van de taakbalk. Het inschakelen van Energiebesparing verwijdert de optie om een energiemodus te kiezen; vermoedelijk gebruikt je pc in deze stand altijd de zuinigste modus. Een direct zichtbaar effect is daarnaast dat de doorzichtigheid van interface-elementen wordt uitgeschakeld.

Windows 11 24H2 voegt ondersteuning voor Bluetooth LE-gehoorapparaten toe. Met een compatibel gehoorapparaat kun je kiezen uit presets en de hoeveelheid omgevingsgeluid instellen. Deze opties vind je onder Toegankelijkheid.

Universele Teams-app

Wie de Teams-app zelf heeft geüpdatet, gebruikt hem misschien al, maar in Windows 11 24H2 wordt de nieuwe universele Teams-app standaard meegeleverd. In deze app kunnen zowel persoonlijke als zakelijke Microsoft-accounts worden gebruikt, waar voorheen twee losse programma's voor gebruikt moesten worden. Inloggen op een extra account kan in de rechterbovenhoek en bij het binnengaan van een meeting kun je kiezen met welk account je dat doet.

Sudo in Windows

Voor een Linux-gebruiker zal het sudocommando gesneden koek zijn. Met sudo geef je jezelf in een terminalvenster administratorrechten. Dat werkt met 24H2 ook in Windows, zonder dat je een nieuwe commandprompt hoeft te openen. Wel moet je deze functie eenmalig aanzetten onder Systeem → Voor ontwikkelaars → Sudo inschakelen. Daarbij kun je drie opties kiezen voor de exacte werking van het commando.

Overige

Microsoft heeft ondersteuning voor hotpatches toegevoegd. Omdat aanpassingen hierbij niet alleen op je opslagmedium, maar ook in het geheugen worden doorgevoerd, is een reboot na de installatie niet langer nodig. In hoeverre Microsoft deze mogelijkheid gaat inzetten voor bijvoorbeeld maandelijkse patchrondes, moeten we de komende tijd zien.

Onder Bluetooth en apparaten → Mobiele apparaten is een functie toegevoegd om je smartphone te koppelen zonder de Telefoonkoppeling-app te gebruiken. Deze optie werkt alleen voor Android-apparaten en biedt minder mogelijkheden dan Telefoonkoppeling, maar is sneller tot stand te brengen en minder ingrijpend.

Voor wie een hdr-monitor heeft, is het in 24H2 mogelijk om een hdr-afbeelding als bureaubladachtergrond in te stellen.

Bij een nieuwe Windows-installatie is er een knop toegevoegd op de netwerkpagina, waardoor je eenvoudiger een driver voor de wifi- of ethernetcontroller kunt installeren, mocht die niet direct herkend worden.

Ook voor nieuwe Windows-installaties zonder Microsoft-account staat Bitlocker-versleuteling van je opslagmedium nu standaard aan.

De ingebouwde apps Cortana, WordPad, Mail, Agenda, Kaarten, Personen en Films en tv worden niet langer standaard geïnstalleerd bij een nieuwe Windows-installatie.

Verhoogde systeemeisen

Op papier vereist Windows 11 24H2 niet meer dan de originele Windows 11, waarvan de systeemeisenbest stevig waren. Officieel moest je een AMD Ryzen 2000- of Intel 8th Gen Core-processor of nieuwer, een moederbord met TPM 2.0-ondersteuning en 4GB ram gebruiken, al waren er omwegen om Windows 11 alsnog op oudere hardware te draaien.

Toch zijn er systemen die Windows 11 tot nu toe konden draaien, maar niet compatibel zijn met de nieuwe versie. Windows 11 24H2 maakt namelijk gebruik van de SSE 4.2-instructiesetuitbreiding, specifiek de PopulationCount-instructie. Heb je Windows 11 geforceerd op een zeer oude processor geïnstalleerd (ouder dan Intel Nehalem of AMD K10), dan zal het systeem de 24H2-update niet installeren en als je dat toch doet, niet meer succesvol kunnen booten.

Tot slot

Op het eerste gezicht lijkt Windows 11 24H2 helemaal om AI te draaien, maar dat geldt eigenlijk alleen voor gloednieuwe Copilot+-pc's. Voor klassieke laptops en desktops valt dat reuze mee en zijn de kleine maar over het algemeen toch fijne verbeteringen aan het OS belangrijker. Die moet je alleen wel weten te vinden en daar heeft dit artikel je hopelijk bij geholpen. Bovendien is Windows 11 24H2 met volledige ondersteuning voor nieuwe technologieën als Wi-Fi 7 en USB4 2.0 weer op de toekomst voorbereid.

bron : tweakers.net